مقایسۀ محتوا، نوع ارائۀ آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه ای به دانش-آموزان اتیسم، کم توان ذهنی و چندمعلولیتی

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسۀ محتوا، نوع ارائۀ آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه­ای به دانش­آموزان اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی در دورۀ اول و دوم دبیرستان است. روش: روش این پژوهش از نوع ارزشیابی بود که در آن نمونه ای شامل 39 کلاس درس از ده مجتمع آموزشی در دو دورۀ اول و دوم دبیرستان و در سه گروه از دانش­آموزان با نیازهای ویژه یعنی اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی انتخاب شدند. شیوۀ انتخاب گروه کم­توان ذهنی به صورت تصادفی و شیوه انتخاب دو گروه دانش­آموزان بااختلال اتیسم و چندمعلولیتی به صورت تمام شماری بود. 52 دبیر در دورۀ اول دبیرستان و 48 دبیر در دورۀ دوم دبیرستان با استفاده از روش مصاحبه که توسط همکاران و آزمونگران طرح استفاده شد فهرست وارسی­های مربوط به محتوای آموزش حرفه­ای دورۀ اول و دوم دبیرستان را تکمیل نمودند. یافته ­ها: تحلیل نتایج نشان داد که حدود 83 درصد کارگاه­ها، 5 کارگاه از شش کارگاه کپسول آتش نشانی نداشته­اند. میانگین نمرۀ تناسب محتوای برنامه برای سه گروه دانش­آموزان دارای اتیسم، کم توان ذهنی و چند معلولیتی دورۀ اول دبیرستان به ترتیب برابر با 17/50، 57/58 و 08/50 ، و در دورۀ دوم دبیرستان به ترتیب 59، 62/48 و 22/54 بوده است. در زمینۀ ارزشیابی نوع ارائۀ آموزش حرفه­ای در دورۀ اول دبیرستان میانگین گروه­های دانش­آموزان با اختلال اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی به ترتیب 68، 91 و 88 ، در دروس مهارتی دورۀ دوم دبیرستان به ترتیب حدود 75، 91 و 97 و در دروس نظری دوره دوم دبیرستان حدود 83، 91 و 80  است. نتیجه گیری: در دوره اول دبیرستان از امکانات کارگاهی به­طور مستقیم استفاده نمی­شود و در دورۀ دوم دبیرستان بسیاری از تجهیزات وجود ندارد. در مورد محتوای آموزش حرفه­ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج نزدیک به میانگین است و برای بهبود محتوا لازم است اصلاحاتی صورت گیرد. در مورد نوع ارائۀ آموزش حرفه­ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج بالاتر از میانگین است ولی باز هم می­توان برای بهبود وضعیت اصلاحاتی اعمال نمود. در ضمن تفاوتی بین گروه­های اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی در اکثر اهداف مشاهده نشد و تنها در دورۀ دوم دبیرستان وضعیت ارائه آموزش گروه کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی مناسبتر از گروه اتیسم استهدف: هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسۀ محتوا، نوع ارائۀ آموزش و تجهیزات کارگاهی در برنامه آموزش حرفه­ای به دانش­آموزان اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی در دورۀ اول و دوم دبیرستان است. روش: روش این پژوهش از نوع ارزشیابی بود که در آن نمونه ای شامل 39 کلاس درس از ده مجتمع آموزشی در دو دورۀ اول و دوم دبیرستان و در سه گروه از دانش­آموزان با نیازهای ویژه یعنی اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی انتخاب شدند. شیوۀ انتخاب گروه کم­توان ذهنی به صورت تصادفی و شیوه انتخاب دو گروه دانش­آموزان بااختلال اتیسم و چندمعلولیتی به صورت تمام شماری بود. 52 دبیر در دورۀ اول دبیرستان و 48 دبیر در دورۀ دوم دبیرستان با استفاده از روش مصاحبه که توسط همکاران و آزمونگران طرح استفاده شد فهرست وارسی­های مربوط به محتوای آموزش حرفه­ای دورۀ اول و دوم دبیرستان را تکمیل نمودند. یافته­ها: تحلیل نتایج نشان داد که حدود 83 درصد کارگاه­ها، 5 کارگاه از شش کارگاه کپسول آتش نشانی نداشته­اند. میانگین نمرۀ تناسب محتوای برنامه برای سه گروه دانش­آموزان دارای اتیسم، کم توان ذهنی و چند معلولیتی دورۀ اول دبیرستان به ترتیب برابر با 17/50، 57/58 و 08/50 ، و در دورۀ دوم دبیرستان به ترتیب 59، 62/48 و 22/54 بوده است. در زمینۀ ارزشیابی نوع ارائۀ آموزش حرفه­ای در دورۀ اول دبیرستان میانگین گروه­های دانش­آموزان با اختلال اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی به ترتیب 68، 91 و 88 ، در دروس مهارتی دورۀ دوم دبیرستان به ترتیب حدود 75، 91 و 97 و در دروس نظری دوره دوم دبیرستان حدود 83، 91 و 80  است. نتیجه گیری: در دوره اول دبیرستان از امکانات کارگاهی به­طور مستقیم استفاده نمی­شود و در دورۀ دوم دبیرستان بسیاری از تجهیزات وجود ندارد. در مورد محتوای آموزش حرفه­ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج نزدیک به میانگین است و برای بهبود محتوا لازم است اصلاحاتی صورت گیرد. در مورد نوع ارائۀ آموزش حرفه­ای در دورۀ اول و دوم دبیرستان نتایج بالاتر از میانگین است ولی باز هم می­توان برای بهبود وضعیت اصلاحاتی اعمال نمود. در ضمن تفاوتی بین گروه­های اتیسم، کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی در اکثر اهداف مشاهده نشد و تنها در دورۀ دوم دبیرستان وضعیت ارائه آموزش گروه کم­توان ذهنی و چندمعلولیتی مناسبتر از گروه اتیسم است